top of page

CZYSTA WISŁA WHY NOT

Projekt organizowany we współpracy z Uniwersytetem Śląskim.

​

Wprawdzie ostatni czas jest trudny i - niejako sam, powoduje, że wszystkie nasze myśli skierowane są na pandemię, ale to nie jest całość naszego życia. Przed nami jeszcze wiele lat istnienia jako planety zamieszkanej przez ludzi, ale pod warunkiem, że zaczniemy o nią naprawdę dbać.

Fundacja WHY NOT, powołana w roku 2020, stawia przed sobą zadania, które bezpośrednio lub pośrednio związane są z naszą przyszłością. Pierwszą akcją, którą zorganizowaliśmy, było stworzenie specjalnej platformy ułatwiającej kontakt

tzw. ozdrowieńcom z centrami krwiodawstwa w celu przekazania osocza chorym na COVID-19. Platforma www.osocze.org zburzyła dotychczasowe niepraktyczne przyzwyczajenia i pozwalając

w bardzo prosty sposób na samodzielne przeprowadzenie wstępnej kwalifikacji przez osoby chętne do oddania osocza. Jednym z podstawowych jej celów było odciążenie pracowników stacji krwiodawstwa i przekazanie im już „skończonych” danych kontaktowych ozdrowieńca. Platforma działa nadal, teraz już osadzona we właściwych strukturach poza Fundacją.

logo animacja.CZYSTA WISŁA.gif

Pandemia pokazała jasno jak ogromnie negatywny wpływ na planetę ma globalna gospodarka. Teraz przychodzi czas walki o poprawę warunków naszego wspólnego środowiska naturalnego. Chcemy aktywnie się w tą walkę włączyć.

Zaczynamy od Wisły, największej dzikiej (nieuregulowanej) rzeki w Europie. Wszyscy wiemy w jakim stanie jest nasza największa rzeka. Najwyższy czas rozpocząć systematyczne działania dążące do poprawy czystości jej wód.

Wraz z Uniwersytetem Śląskim postawiliśmy sobie bardzo poważne cele naukowo-poznawcze, ukierunkowane

na rzetelną ocenę jakości wód oraz powietrza na ok. 1.000 km długości Wisły, od Goczałkowic Zdroju do Gdańska.

W ciągu dwutygodniowego spływu, po każdym przepłyniętym kilometrze, zmierzyliśmy najważniejsze parametry chemiczne wody.

Za pomocą sond wieloparametrycznych Xylem YSI ProDSS określaliśmy następujące parametry wody: 
1.    tlen rozpuszczony, 
2.    pH, 
3.    potencjał REDOX, 

4.    przewodność, 
5.    mętność, 
6.    chlorofil,
7.    fikocyjaninę, 
8.   amoniak NH4+, 
9.   azotany NO3- 
10.  chlorki Cl- 
11.   rozpuszczoną materię organiczną (DOM)

Sondy pomiarowe wyposażone są w czujniki pomiaru głębokości zanurzenia oraz lokalizację pozycji GPS. Wiemy,

gdzie dokładnie wykonywany był pomiar.
Badania wspierane przez sonar Lawrence HDS 10 w celu określenia głębokości całkowitej punktu pomiarowego

oraz kontroli pozycji poprzez pomiar GPS. 

 

Przy ujściu cieków/dopływów do Wisły pobraliśmy próbki osadów dennych, w których została określona zawartość

m.in. metali ciężkich.
 

Program pomiarowo-analityczny został wykonany z kajaka Fundacji Why Not, łodzi Uniwersytetu Śląskiego „UŚka”,

oraz z samochodu logistycznego UŚ.

Analizy uzyskanych wyników zostały przeprowadzone przez zespół badawczy Śląskiego Centrum Wody Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Pomiary były nanoszone w trybie on-line na specjalnie tworzoną w trakcie spływu mapę Wisły, a odpowiednio sklasyfikowane próbki wody przekazane do Uniwersytetu Śląskiego w celu dalszej szczegółowej analizy naukowej. 

 

Uniwersytet Śląski został Współorganizatorem projektu i objął nasz projekt patronatem naukowym polegającym

na wyposażeniu nas w specjalistyczną aparaturę pomiarową, wsparcie merytoryczne w okresie planowania i realizacji projektu, późniejsze naukowe opracowanie wyników.

W jaki sposób zrealizowaliśmy to karkołomne, jak by się wydawało zadanie?

W absolutnie najprostszy sposób! Przeprowadziliśmy w lipcu 2021 spływ kajakowy Wisłą, od źródeł po ujście. Nasz spływ, pod nazwą ”Czysta Wisła – Why Not” tym się różni od innych, ze chcemy całą trasę przepłynąć w ciągu 14 dni wraz z zespołem naukowym. Nasz kajak ze zmieniającymi się co 4 godziny dwuosobowymi osadami płynął codziennie od wschodu (4:00) do zachodu słońca (20:00). Oczywiście taka właśnie wyprawa była wydarzeniem jedynym w swoim rodzaju. Dlatego ten absolutnie unikalny projekt ogromnie zainteresował mas-media.

Całe wydarzenie zostało szczegółowo relacjonowane na Facebooku Fundacji Why Not.

​

Jednak bez wsparcia naszych sponsorów przedsięwzięcie nie zostało by zrealizowane!

Chcemy przekazać podziękowania za pomoc w zorganizowaniu Projektu Czysta Wisła – Why Not:

  • Marszałkowi Województwa Śląskiego Jakubowi Chełstowskiemu,

  • Górnośląskiemu Przedsiębiorstwu Wodociągów SA w Katowicach,

  • Consultronix SA oraz Consultronix Engineering z Krakowa,

  • Ponar SA z Wadowic,

  • EkoEnergii Silesia z Katowic,

  • Viridian Polska Sp. z o.o. z Warszawy,

  • Toshiba Beijer Ref Polska Sp. z o.o. z Raszyna,

  • Centrum Medycznemu TOMMED Sp. z o.o. z Katowic,

  • Fuji Film Poland z Warszawy,

  • Gresan Sp. z o.o. Sp. K. z Ustronia,

  • ALCHEM Grupa Sp. z o.o. Oddział z Bielska-Białej

  • oraz prywatnym osobom.

Szczególne podziękowania dla zespołu naukowego czynnie uczestniczącego w projekcie w składzie:

  • JM Rektorowi UŚ Prof. dr hab. Ryszard Koziołek,

  • Dr hab. Damian Absalon,

  • Dr hab. Andrzej Woźnica,

  • Lic. Magda Milejska,

  • Mgr Patrycja Stefańska,

  • Dr Anna Cieplok,

  • Dr hab. Aneta Spyra,

  • Mgr Adrianna Kaczorowska,

  • Dr hab. Edyta Sierka,

  • Dr hab. Małgorzata Bąk,

  • Prof. dr hab. Robert Czerniawski,

  • Dr hab. Mariola Krodkiewska,

  • Dr Dariusz Halabowski

​

Jednak najbliższe naszemu sercu byli kajakarze, a było ich ponad 60-ciu, wstający przed świtem, wiosłujący z ogromnym zapałem w deszczu i upale. SZACUNEK!!!

Nasz projekt został zauważony i doceniony m.in. przez National Geografic Polska, CX News, TVN, TVS, RMF FM, TVP, Polsat, Gazetę Wyborczą, Radio Silesia, Radio Kraków.

​

​

Projekt „Czysta Wisła – Why Not” stał się bazą zorganizowanej w dniu 23 marca 2022 roku przez Uniwersytet Śląski

i Fundację Why Not KOFERENCJI NAUKOWO-TECHNICZNEJ „RZEKA WISŁA 2021 – PROBLEMY I WYZWANIA” oraz 5. Śląskiego Festiwalu Nauki KATOWICE, który odbył się od 10 do 15 października 2021 roku, w plenerowym „Mieście Nauki nad Rawą”.

​

​

Dla nas jako społeczników, najważniejszy wniosek po zakończeniu spływu był jeden:

​

Najwyższe zasolenie wód Wisły występuje w JCWP na jej śląskim odcinku. To efekt dopływu

zasolonych wód kopalnianych. Kluczowy odcinek znajduje się pomiędzy ujściem Gostyni

a Przemszy. Proszę sobie wyobrazić, że zasolenie w śląskim odcinku jest porównywalne

z zasoleniem Bałtyku! Buuumm… I tutaj nastąpił przełom – przed naszym

spływem temat zasolenia Wisły na śląskim odcinku był tematem tabu.

Okazuje się, że można na ten temat mówić, pisać, dyskutować !!!

​

​

Poniżej załączamy prezentacje, które zachęcamy obejrzeć, ponieważ znajdują się w nich zdjęcia, opis wydarzenia, a także wykresy pomiarów najważniejszych parametrów.

Oficjalne_zakonczenie_projektu_Czysta_Wisla_Why_Not_198817_800px.JPG
bottom of page